Regenwater recupereren

Wie vandaag een nieuwe woning bouwt of een bestaande grondig renoveert, moet zich houden aan een aantal verplichtingen tot het opvangen en bufferen van regenwater. Die verplichtingen kunnen verschillen naargelang de ligging van je woning en het gewest waar je bouwt of verbouwt.

Vlaanderen

In Vlaanderen ben je gebonden aan de gewestelijke verordening regenwater. De eerste versie dateert al van 1999, maar die werd stelselmatig verstrengd in 2004 en 2013 en bevat bepalingen over de scheiding van hemelwater en afvalwater, het verplicht minimaal hergebruik van niet-verontreinigd hemelwater, en de infiltratie, buffering en lozing van niet-verontreinigd hemelwater van verhardingen en constructies.

De verordening is van toepassing bij het (her)bouwen of uitbreiden van overdekte constructies of verhardingen van meer dan 40 m², en wanneer je daarvoor een afwatering aanlegt, daar waar het hemelwater voordien op natuurlijke wijze in de bodem infiltreerde. Dit betekent dat voor een nieuwe woning een regenwaterput van minstens 5000 liter moet geplaatst worden. Deze waterput moet voorzien zijn van verschillende aftappunten en een pompinstallatie. De overloop van deze waterput moet worden aangesloten op een infiltratie- of een buffervoorziening.  Voor gebouwen met een groendak gelden er uitzonderingen.

 

De voordelen van hemelwater

We zijn dus in bepaalde gevallen verplicht om hemelwater op te vangen én om een installatie te voorzien die het gebruik van dat hemelwater toelaat (pomp, verdeelleidingen, aftappunten…), maar kunnen we er ook ons voordeel mee doen?

Regenwater is gratis.

Voorlopig is het gebruik van regenwater gratis. Naast de kostprijs van het elektriciteitsverbruik van het pompsysteem, vervangen van de filters en het onderhoud van de installatie, hoef je voor het gebruik van hemelwater niet te betalen. Aangezien we voor de levering van drinkwater betalen, kan het gebruik van regenwater op jaarbasis tot een flinke besparing leiden.

Hemelwater is niet chemisch behandeld

Water van het drinkwaternet wordt behandeld met een chemisch ontsmettingsmiddel zoals chloor om de microbiële zuiverheid te waarborgen. Hoewel deze behandeling het gevaar van ziekteverwekkende bacteriën wegneemt, creëert het eerder gunstige omstandigheden voor de ontwikkeling van virussen.

Regenwater bevat geen kalk, waardoor huishoudapparaten en kranen een langer leven beschoren zijn. De natuurlijke zachtheid van hemelwater zorgt er ook voor dat je minder zeep, waspoeder… nodig hebt.

De regenwateropvang

Over het algemeen wordt het hemelwater opgevangen via het dak van je woning. Bij een hellend dak is het regenwater doorgaans properder dan bij een plat dak, waarop stof en vuil zich kunnen ophopen en afgevallen bladeren blijven liggen. Sommige dakafwerkingen hebben ook een negatieve invloed op de kwaliteit van het regenwater. De combinatie van een groendak met regenwater recuperatie is niet ideaal, aangezien dat het water vervuild raakt tijdens de passage door het substraat.

regenwater opslaan

De voorfiltratie

Tussen de toezichtput waar het water van het dak samenkomt en de regenwatertank  houdt een voorfilter de grootste vervuiling (bladeren, takjes…) tegen. Deze voorfilter zorgt ervoor dat het water in de opslagtank minder snel vervuild raakt.

 

De opslag

Het regenwater komt na voorfiltratie terecht in een bovengrondse of ondergrondse opslagtank. Een ondergrondse put heeft als grootste voordelen dat het water koel blijft en de kwaliteit niet wordt aangetast doordat er geen algen in kunnen groeien. De regenwatertank bestaat bij voorkeur uit beton, want dit materiaal verzacht het regenwater door de natuurlijke zuurtegraad ervan te neutraliseren en het te mineraliseren. Dat natuurlijke proces maakt het regenwater minder agressief voor je leidingen en sanitaire toestellen.

 

Huishoudelijk gebruik

Voor heel wat huishoudelijke toepassingen moet het water niet van drinkbare kwaliteit zijn: de tuin sproeien, de auto wassen, het toilet spoelen, de wasmachine doen draaien… Doordat regenwater geen kalk bevat, is het voor deze toepassingen zelfs beter dan leidingwater. Om regenwater te kunnen hergebruiken, is de installatie van een hydrofoorpomp noodzakelijk. Die pompt het water op uit de tank of put en slaat een paar liter onder druk op in een klein reservoir. Wanneer je dan een kraan op regenwater opendraait, komt het water er meteen onder druk naartoe gestroomd. Tegelijk start de pomp automatisch op zodat het reservoir weer wordt bijgevuld en de druk constant blijft.

De filtratie

Tussen de regenwaterpomp en de leidingen komt eveneens een filtersysteem. Deze bestaat doorgaans uit een sedimentfilter van 50 of 25 micron en een filter met een doorlaatbaarheid van 10 micron die de fijne deeltjes tegenhoudt. Deze kan je aanvullen met een actief-koolfilter die geuren absorbeert en de verkleuring van het water voorkomt. Die laatste is aangeraden wanneer je regenwater gebruikt voor de toiletten of de wasmachine.

 

De infiltratie

Bij hevige regen zal je niet al het water kunnen stockeren. In dat geval loopt het overtollige water via de overloop van de regenput rechtstreeks weg naar de openbare riolering of naar een infiltratiesysteem in de tuin. De voorkeur gaat naar deze tweede optie, aangezien het regenwater bij hevige regenval dan niet massaal in de openbare riolering terechtkomt, maar geleidelijk aan kan infiltreren in de bodem. Afhankelijk van de aard en de oppervlakte van je terrein kan het infiltratiesysteem bestaan uit infiltratiebekkens of -kratten, een draineerbuis, een natuurlijke moeraszone.